Müştəri̇ Hüquqlarının Mühafi̇zəsi̇ (MHM) pri̇nsi̇pləri̇
Müştəri hüquqlarının mühafizəsi (MHM) prinsiplərinin əsas məqsədi maliyyə məhsullarının müddət və tələb baxımından həm qiymət siyasətində şəffaflığın qorunub saxlanılmasından, müştərilərə etik standartlara uyğun şəkildə davranılmasından, həmçinin onlara daha keyfiyyətli xidmətlərin verilməsindən, bilavasitə onların şikayət etmək hüquqlarının təmin edilməsindən və müştəri məlumatlarının məxfiliyinin tam qorunmasından ibarətdir. Bundan başqa, müştərilərin artıq borclamaya meyl göstərməməsi və yaxud onlara lazım olmayan məhsullardan istifadəyə təşviq edilməməsi də MHM-in əsas prinsiplərinə daxildir.
Bu prinsiplər maliyyə xidmətləri sektorunda təklif verən qurumlara yüksək etik və davamlı biznes strategiyasını tətbiq etmək imkanı yaradır. Məhz bu səbəblə, maliyyə xidmətlərini təklif edən qurumlarla müştərilər arasından münasibətlərin minimal standartları MHM-in prinsiplərinə uyğun şəkildə qurulmalıdır. Bu prinsiplər isə beynəlxalq və milli mikromaliyyə qurumlarının yenilikçi və müştəriyönümlü davranış kodeksləri əsasında yaradılmışdır.
MHM-in aşağıda qeyd olunan prinsipləri ilə tanış olun:
Müştəri məlumatının məxfiliyinə hörmət edilməlidir. Bu cür məlumatlar müştəri ilə razılaşdırıdığı halda göstərilmiş məqsədə görə və yalnız qanunvericiliklə icazə verilmiş hallarda istifadə olunmalıdır. Müştəri məlumatlarının daxili işçilər, tərəfdaş şirkətlər və ya kriminal fəaliyyətə meyl göstərən şəxslər tərəfindən sui-istifadə edilməməsi və saxtakarlıqdan qorunması üçün dayanıqlı sistem işlənməlidir.
Təminatçılar tərəfindən məhsulların, xidmətlərin və çatdırılma kanallarının müştərilərə zərər verməyəcək şəkildə hazırlanması və bu xüsusda müştəri xüsusiyyətlərinin və rəylərinin nəzərə alınaraq formalaşması mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Təminatçılar tərəfindən kreditlərin verilməsinin bütün mərhələlərində müştərilərin ödəmə qabiliyyətinin olduğunu müəyyən etməli və müştərilərin yarana biləcək artıq borclanmanı öncədən müəyyən etməlidir. Bundan əlavə, təminatçılar artıq borclanmanın qarşısının alınmasını dəstəkləyən daxili sistemləri tətbiq etməli, bazar səviyyəsində kredit riskinin idarə edilməsinin yaxşılaşdırması üçün nəzarət baxımından səylərini artırmalıdırlar (məsələn, kredit haqqında məlumat mübadiləsi).
Təminatçılar bütün məlumatları müştərilərə onların başa düşəcəyi tərzdə aydın, yetərli miqdarda və vaxtında çatdırmalıdır ki, müştərilər qeyd olunan məlumatlar əsasında düzgün qərarlar verə bilsinlər. Xüsusilə məhsulların qiymətləri, müddəti və digər şərtləri haqqında məlumatların şəffaflığına diqqət edilir.
Məhsulların qiyməti, müddət və şərtləri elə bir şəkildə təsbit edilməlidir ki, o həm müştərilər üçün münasib qiymətə olsun, həm də maliyyə institutuna davamlılığını təmin etməyə imkan versin. Bu baxımdan, təminatçılar, depozitlər üzrə əlavə mənfəət qazanmağa səy göstərməlidirlər.
Maliyyə xidmətlərinin təminatçıları və onların təmsilçiləri müştərilər ilə münasibətlərini ədalət və hörmət çərçivəsində qurmalı və müştərilər arasında ayrı-seçkiliyə yol verməməlidirlər. Təminatçılar işçiləri tərəfindən xüsusilə, kredit satışı və borcun geri qaytarılması mərhələsində yol verilmiş korrupsiya və müştərilər ilə kobud davranış hallarının aşkarlanması və bu cür digər halların aradan qaldırılması üçün adekvat mühafizə və nəzarət strukturlarının mövcudluğunu təmin etməlidirlər.
Təminatçılar müştərilərin şikayət və problemlərini həll etmək üçün çevik və cavabdeh bir mexanizmə malik olmalıdırlar. Onlar bu mexanizm vasitəsi ilə həm fərdi qaydada problemləri həll etməli, həm də məhsul və xidmətlər baxımından təkmilləşdirməni təmin etməlidirlər.